Szpital Kliniczny im.dr. Józefa Babińskiego SP ZOZ w Krakowie

Uchwała Sejmu Królestwa Galicji i Lodomerii (prowincji Cesarstwa Austro- Węgier – zaboru austriackiego) o budowie szpitala psychiatrycznego w podkrakowskiej wsi Kobierzyn i zaciągnięciu kredytu na ten cel.

Powołanie doc. dr Jana Mazurkiewicza, późniejszego twórcy warszawskiej szkoły psychiatrycznej, na pierwszego Dyrektora Zakładu.

Zaprojektowanie i budowa kompleksu szpitalnego pod kierunkiem architektów: Władysława Klimczaka, Zygmunta Jarlanego, Andrzeja Dodkowskiego i Tadeusza Zielińskiego, w oparciu o koncepcję samowystarczalnego miasta-ogrodu. Projekt został opracowany przy współpracy najwybitniejszych ówczesnych psychiatrów: prof. Jana Mazurkiewicza, prof. Jana Pilza, Henryka Halbana i Władysława Kolhberga. Dodatkowo w 1909 roku powstał opracowany w firmie POMONA plan urządzenia parku i ogrodu.

Pierwszym budynkiem wzniesionym na terenie 52 hektarowego zespołu była Kaplica. Następnie powstawały kolejne – 20 pawilonów dla 600 pacjentów. Budynki dla chorych były oznaczone cyframi rzymskimi od I do IX, a te od I do VII dodatkowo literami A (męskie) i B (kobiece). Budynki VIII i IX nie miały takich oznaczeń przeznaczone bowiem były odpowiednio dla chorych zakaźnie oraz dla chorych na jaglice, którzy jednocześnie chorowali psychicznie. Budynek I przeznaczony dla chorych psychicznie chorujących na gruźlicę miał skrzydła oznaczone odpowiednio A i B. Powstały również budynki mieszkalne dla personelu, techniczne – kuchnia, piekarnia, pralnia, kotłownia oraz gospodarskie (folwark).

Był to najnowocześniejszy obiekt tego typu w Cesarstwie Austro-Węgierskim. Wprowadzono tu funkcjonalne rozwiązania techniczne, a sam zespół harmonijnie łączył oryginalny plan urbanistyczny, spójną stylistycznie architekturę oraz park i ogród mające też swoją rolę w leczeniu. Był to więc Gesamstkunswerk łączący wiele sztuk z funkcjonalnością. Wybuch I wojny światowej sprawił, że z uwagi na bliskość obiektów militarnych Twierdzy Kraków, Zakład nie został uruchomiony. Noszono się nawet z zamiarem jego wyburzenia. Na szczęście do tego nie doszło.

Oficjalne otwarcie Zakładu (Szpitala) psychiatrycznego w Kobierzynie, pod nazwą Państwowy Zakład dla Umysłowo i Nerwowo Chorych w Kobierzynie.

Kolejnymi Dyrektorami Szpitala byli Roman Zagórski, Juliusz Morawski oraz Władysław Stryjeński, który po objęciu fotela Senatora RP powierzył kierowanie Zakładem swojemu zastępcy Władysławowi Issajewiczowi.
Okres międzywojenny to czas organizowania i dalszej rozbudowy szpitala; wybudowano m. in. pawilon V C na 200 łóżek dla pacjentów pracujących. Szpital w Kobierzynie stał się wówczas samowystarczalny gospodarczo. Funkcjonował folwark, ogród, sklep, działały rzemieślnicze punkty usługowe, funkcjonowało przedszkole i zakładowa straż pożarna.
Nawiązanie współpracy ze Zgromadzeniem Sióstr Służebniczek Bogarodzicy Dziewicy Niepokalanie Poczętej w Dębicy. Siostry pracują w szpitalu jako pielęgniarki oraz m.in. w aptece szpitalnej, magazynie i kuchni.

Pierwsze lata okupacji niemieckiej były najbardziej tragiczne w dziejach kobierzyńskiego Zakładu. Wprawdzie działania wojenne w 1939 roku nie wyrządziły tu większych zniszczeń, jednak już w październiku władzę objął niemiecki komendant, który z całą bezwzględnością prowadził niemiecką nazistowską politykę wobec chorych psychicznie zmierzającą do ich całkowitej eliminacji. Ich życie uznano za „niegodne życia”, stąd wprowadzone z rozmysłem ograniczenia racji żywnościowych, brak leków oraz stopniowe eliminowanie chorych (w 1941 roku wywieziono z Zakładu 91 pacjentów żydowskiego pochodzenia). Wszystko to doprowadziło do zmniejszenia liczny chorych niemal o połowę (z 1000 we wrześniu 1939 roku do 565 w czerwcu 1942 roku). Ostateczna likwidacja Zakładu nastąpiła w dniach 23 i 24 czerwca 1942 roku, kiedy to niemieccy naziści wywieźli 535 pacjentów bydlęcymi wagonami do Auschwitz i tam zgładzili w żaden sposób nie rejestrując – mieli oni pozostać bezimienni. Natomiast grupę tych, którzy nie nadawali się do transportu zgładzono na miejscu zastrzykami z fenolu. Zostali oni pochowali w zbiorowej mogile na należącym do zakłady Cmentarzu. Eksterminację przeżyła tylko Waleria Białońska, ukryta -z narażeniem życia – przez personel medyczny w szafie, a następnie po kryjomu wywieziona na wieś.

Zabudowania zakładu kobierzyńskiego niemieccy hitlerowcy przeznaczyli na koszary SS i obóz szkoleniowy dla Hitlerjugend, a po eksterminacji pacjentów zajmowane przez nich budynki przeznaczono na niemiecki szpital wojskowy. W czasie jego ewakuacji przed nadchodzącymi wojskami sowieckimi Niemcy zagrabili część wyposażenia (laboratorium, apteki, kuchni i warsztatów).

Po wkroczeniu Armii Czerwonej w styczniu 1945 roku zabudowania szpitala przeznaczono na wojskowy lazaret.

Ponowne uruchomienie szpitala psychiatrycznego. Na stanowisko Dyrektora Zakładu powraca Władysław Issajewicz.
Dokonano zmiany nazwy na Państwowy Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych.

Uruchomienie pierwszego oddziału odwykowego pod kierownictwem Zdzisława Mieniewskiego.

Mieczysław Choynowski wraz z Antonim Kępińskim organizują Pracownię Psychologiczną. Była to pierwsza tego typu pracownia w Polsce, a jej zadaniem miało być m.in. opracowanie i zaadaptowanie testów psychologicznych oraz prace badawcze prowadzone wspólnie z lekarzami psychiatrami.

Utworzenie Oddział Neuropsychiatrii Dziecięcej, który liczył ok. 60 łóżek dla pacjentów w wieku od 3-10 lat, a pierwszym ordynatorem tego oddziału został doc. dr Kazimierz Dąbrowski, a następnie dr n. med. Aurelia Sikorska.

Dyrektorem Szpitala zostaje Jan Gallus.

Utworzono na terenie szpitala przedszkole i szkołę podstawową dla najmłodszych pacjentów.

Powstają: Oddział Neurologiczny (w 1961r.), Oddział Psychosomatyczny (później Nerwicowo-Somatyczny) oraz gabinety specjalistyczne: chirurgiczny i ginekologiczny.
Z inicjatywy Noemi Madejskiej umożliwiono pacjentom aktywność twórczą w ramach terapii zajęciowej.

Dyrektorem Szpitala zostaje Tadeusz Pańków.

Wizyta w Szpitalu Metropolity Krakowskiego ks. Kardynała Karola Wojtyły (późniejszego papieża św. Jana Pawła II).

Utworzono Oddział Rehabilitacji z pracowniami terapii zajęciowej.

Powstaje Dział Rehabilitacji zajmujący się pomocą w zatrudnianiu pacjentów.

Uruchomienie pierwszego Oddziału Dziennego przy stacjonarnym Oddziale Rehabilitacyjnym w siedzibie Szpitala.

Uruchomienie drugiego Oddziału Dziennego przy ul. Limanowskiego w Krakowie. W ramach tego oddziału powstaje Klub Twórców Sztuki Nieprofesjonalnej „Hestia”, którego zadaniem było grupowanie pacjentów o zainteresowaniach artystycznych.

Decyzją Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej Oddział Neuropsychiatrii Dziecięcej zostaje wydzielony z Zakładu i przeniesiony do Kliniki Psychiatrii Dzieci i Młodzieży przy Katedrze Psychiatrii Akademii Medycznej w Krakowie.

Powstaje Klub Pacjentów „Rodzina” prowadzony przez dr Noemi Madejską, ordynator Oddziału Psychiatrycznego 7A. Początkowo klub nie miał stałej siedziby; byli pacjenci spotykali się w krakowskich kawiarniach, chodzili razem do kina i na koncerty. Celem klubu było kontynuowanie terapii i podtrzymywanie więzi z pacjentami w oderwaniu od środowiska szpitalnego.

Dyrektorem Szpitala zostaje Zdzisław Wasieczko.

Oddano do użytku nowy budynek nr 102 przeznaczony na potrzeby udzielania świadczeń opieki zdrowotnej.

Dyrektorem Szpitala zostaje Andrzej Kowal.

Zainicjowano i rozwijano współpracę z placówkami psychiatrycznymi w wielu krajach (Niemcy, Francja, Holandia, Belgia, Ukraina), co umożliwiło wymianę doświadczeń i szkolenia personelu. W tym okresie powstaje Wojewódzki Ośrodek Terapii Uzależnień i Współuzależnienia, Oddział Rehabilitacyjny z pracowniami terapii zajęciowej, oraz – jako pierwszy w Polsce – Oddział Leczenia Zaburzeń Osobowości i Nerwic.

Po remoncie generalnym oddano do użytku budynek 2B.

Remont budynku 4A, w którym następnie utworzono Ośrodek Profilaktyczno-Rehabilitacyjny zwany „Szkołą Życia”.
Kompleksowy remont budynków kaplicy szpitalnej i budynku Teatru.

Metropolita Krakowski eryguje w szpitalu ośrodek duszpasterski pw. Matki Bożej Częstochowskiej.

Szpital uzyskuje osobowość prawna i działa jako samodzielny publiczny zakład opieki zdrowotnej.
Zmiana nazwy na Szpital Specjalistyczny im. dr. Józefa Babińskiego SPZOZ w Krakowie (uprzednio Krakowski Szpital Neuropsychiatryczny im. Józefa Babińskiego).
Wpisanie kobierzyńskiego Zespołu szpitalno-parkowego do rejestru zabytków.

Remont generalny budynku 7B.

Remont generalny budynku Willi Dyrektorów.

W 60. rocznicę tragicznych wydarzeń, upamiętniono 565 pacjentów, którzy w 1942 roku zostali zgładzeni przez niemieckich zbrodniarzy nazistowskich w ramach tzw. Akcji T4. Odsłonięty został upamiętniający ich pomnik autorstwa prof. Jana Sękowskiego z tablicami, na których znajdują się nazwiska wszystkich zgładzonych. Uzupełnia je pełna ekspresji rzeźba piety. Model pomnika poświęcił papież św. Jan Paweł II.

Założenie Fundacji Pomocy Chorym Psychicznie im. Tomasza Deca, aktywnie pomagającej i wspierającej pacjentów z zaburzeniami psychicznymi: https://fundacjadeca.org/

Dyrektorem Szpitala zostaje Anna Przewłocka

Utworzono Zespół Leczenia Środowiskowego Kraków – Podgórze I, Zespołu Leczenia Środowiskowego Kraków Krowodrza, które umożliwiają pacjentom kontynuację terapii i rehabilitacji w miejscu ich zamieszkania, bez separacji z najbliższymi, a także bez konieczności przerwania pracy czy nauki jaką niesie ze sobą pobyt w szpitalu lub oddziale dziennym.

Oddano do użytku po generalnym remoncie budynek 2A, w którym usytuowano Oddział Psychiatrii Sądowej o Wzmocnionym Zabezpieczeniu – jedyny tego typu oddział w Małopolsce.

Zostaje utworzony Oddział Psychogeriatryczny I, koedukacyjny, leczący pacjentów z zaburzeniami psychicznymi, którzy ukończyli 60. rok życia.
Metropolita Krakowski eryguje na terenie szpitala rektorat pw. Matki Bożej Częstochowskiej.

Po generalnym remoncie oddano do użytkowania budynek 7A, w którym znalazł swoje miejsce Oddział Psychiatryczny Małopolska-Południe.
Zakończenie pracy w szpitalu sióstr zakonnych ze Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Bogarodzicy Dziewicy Niepokalanie Poczętej w Dębicy.

Utworzenie kolejnego Zespołu Leczenia Środowiskowego Nowa – Huta.
Upamiętniono pacjentów żydowskiego pochodzenia wywiezionych z kobierzyńskiego Zakładu w 1941 roku. W ramach istniejącego pomnika postawiono dwie tablice z ich nazwiskami.

Dyrektorem Szpitala zostaje Marzena Grochowska.

Oddano do użytkowania po generalnym remoncie budynek 3A, w którym znalazła się część powiększonego Oddziału Psychiatrii Sądowej o Wzmocnionym Zabezpieczeniu.

Zakończono kompleksowy remont budynku 5 C z przeznaczeniem na siedzibę Wojewódzkiego Ośrodka Terapii Uzależnień i Współuzależnienia, Oddziału Terapii Uzależnienia od Alkoholu, w tym Osób z Innymi Dysfunkcjami oraz Oddział Leczenia Alkoholowych Zespołów Abstynencyjnych.

Utworzenie kolejnego Oddziału Psychogeriatrycznego II, dedykowanego dla seniorów z zaburzeniami psychicznymi.
Kontynuując rozwój opieki nad pacjentami z zaburzeniami psychicznymi w środowisku lokalnym utworzono Zespół Leczenia Środowiskowego w Skawinie i Zespół Leczenia Środowiskowego Kraków-Podgórze II.

Dyrektorem Szpitala zostaje Stanisław Kracik.

Utworzenie w Miechowie Zespołu Leczenia Środowiskowego oraz Dziennego Oddziału Psychiatrycznego Rehabilitacyjnego.

Oddano do użytku po generalnym remoncie budynek nr 14, w których usytuowano Interdyscyplinarne Centrum Terapii Zajęciowej.

Utworzenie Oddziału Psychiatrii Sądowej o Podstawowym Zabezpieczeniu I (dedykowanego dla mężczyzn) oraz Oddziału Rehabilitacji dla Uzależnionych od Substancji Psychoaktywnych ze Współistniejącymi Zaburzeniami Psychicznymi.
Powstanie w ramach projektu „Kobierzyn bliżej – przeciw destygmatyzacji chorych psychicznie” wystawy „Uważaj na głowę”, która pokazuje chorowanie, leczenie i zdrowienie oczami pacjentów.
Po likwidacji Oddziału Neurologicznego, szpital skupia się na udzielaniu świadczeń opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień.
Uzyskanie certyfikatu jakości ISO 9001:2008 (przedłużanego do chwili obecnej) oraz certyfikat zarządzenia środowiskiem ISO 14001:2004.

Oddano do użytku po generalnym remoncie budynek nr 8 i budynek nr 31A.

Szpital rozwija opiekę nad pacjentami z zaburzeniami psychicznymi w środowisku lokalnym poprzez utworzenie Zespołu Leczenia Środowiskowego w Myślenicach, Poradni Zdrowia Psychicznego w Myślenicach, Dziennego Oddziału Psychicznego w Myślenicach oraz Poradni Zdrowia Psychicznego w Skawinie wraz z Dziennym Oddziałem Psychiatrycznym w Skawinie, jak również Poradni Terapii w Ramach Środka Zabezpieczającego.
Oddano do użytku po generalnym remoncie budynek nr 6B, na potrzeby stacjonarnego oddziału psychiatrycznego dla kobiet.

Nawiązanie współpracy z Krakowską Akademią im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie.
Utworzenie Ośrodka Edukacji, Badań i Rozwoju: https://oebr.babinski.pl/
Zmiana nazwy jednostki na Szpital Kliniczny im. dr. Józefa Babińskiego SPZOZ w Krakowie.
Uzyskanie certyfikatu ISO 27001:2013 w zakresie zarządzenia bezpieczeństwem informacji, przedłużanego do chwili obecnej.

Włączenie szpitala w reformę opieki psychiatrycznej nad dziećmi i młodzieżą poprzez utworzenie Poradni Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży oraz Dziennego Oddziału Rehabilitacyjnego dla Dzieci i Młodzieży.

Utworzenie Poradni Psychologicznej dla Dzieci i Młodzieży Kraków-Podgórze, Poradni Psychologicznej dla Dzieci i Młodzieży Kraków-Krowodrza, Poradni Psychologicznej dla Dzieci i Młodzieży w Skawinie oraz Oddziału Psychiatrii Sądowej o Podstawowym Zabezpieczeniu II (przeznaczonego dla kobiet).

Rozpoczęcie realizacji programu pilotażowego w opiece psychiatrycznej dorosłych w ramach Centrum Zdrowia Psychicznego Małopolska-Południe, które udziela kompleksowych świadczeń mieszkańcom powiatu myślenickiego, gminy Mogilany, gminy miejsko-wiejskiej Skawina i gminy miejsko-wiejskiej Świątniki Górne.

Oddano do użytku po generalnym remoncie budynek nr 40.

P.o. Dyrektora Szpitala zostaje Anna Depukat, a następnie na Dyrektora Szpitala powołano Michała Tochowicza.
Oddano do użytku po generalnym remoncie budynek nr 1 (1, 1 A i 1B), w którym usytuowano dwa stacjonarne oddziały psychiatryczne oraz budynek nr 4B, na potrzeby Środowiskowego Centrum Zdrowia Psychicznego dla Dzieci i Młodzieży Kraków Południe.

Szpital powraca po ponad 40 latach do udzielania świadczeń opieki psychiatrycznej dla dzieci i młodzieży w trybie stacjonarnym uruchamiając Oddział Psychiatryczny dla Dzieci i Młodzieży.
Utworzenie kolejnego Centrum Zdrowia Psychicznego Kraków-Podgórze, obejmującego kompleksową opieką psychiatryczną mieszkańców dzielnicy Podgórze m. Krakowa.
Zapewnienie najmłodszym pacjentom realizacji obowiązku szkolnego w ramach Zespołu Szkół Specjalnych nr 2, usytuowanego na terenie szpitala.

Włączenie istniejących ambulatoryjnych i środowiskowych komórek organizacyjnych szpitala w dwa nowe Centra Zdrowia Psychicznego na terenie miasta Krakowa:
– Szpitala Specjalistycznego im. Ludwika Rydygiera w Krakowie na obszarze dawnej dzielnicy Nowa Huta oraz
– 5 Wojskowego Szpitala Klinicznego z Polikliniką SPZOZ w dzielnicy Krowodrza.

Obecnie Szpital Babińskiego jest jednym wiodących ośrodków opieki psychiatrycznej w Polsce, co jest efektem połączenia stuletnich doświadczeń w zakresie pomagania i wspierania osób z zaburzeniami psychicznymi oraz rozwijania nowoczesnych form leczenia i opieki nad pacjentami.